جرم دندانی موادی هستند که روی سطح دندان چسبیده یا رسوب میکنند. این مواد میتوانند از پس مانده های مواد مصرفی مخصوصاً رنگی برروی دندان یا دخانیات و یا رسوب ترشحات لثه وغدد بزاقی برروی دندان باشند که به مرور زمان آهکی شده و تبدیل به جسم سختی می شود که اصطلاحاً calculus گفته میشوند. اگر امتحان کرده باشید پس ازچند ساعت مسواک زدن اگر با ناخن برروی دندان خود بکشید مواد سفید رنگی برروی ناخن شمانمایان می شود که به آنها Mareria Alba یا ماده سفید گفته میشود. این مواد از رسوبات بزاق یا ترشحات لثه هستند که برروی دندان می نشینند. این رسوبات در ابتدا به سادگی با مسواک و نخ دندان قابل زدودن هستند ولی عدم پاک کردن این مواد باعث میشود که پس ازمرور زمان آنها آهکی شده و تبدیل به جرم سخت شوند.
جرم گیری لثه و جرم گیری دندان که به تمیز کردن عمیق دندان و لثه نیز شناخته می شود، یکی از درمان های دندانپزشکی است که توسط دندانپزشک برای از بین بردن پلاک و جرم دندان از روی دندان ها و لثه ها انجام می شود. این درمان یک اقدام پیشگیرانه است که در درجه اول با هدف حفظ سلامت دندان و لثه و پیشگیری از بیماری لثه، به ویژه التهاب لثه انجام می شود. در این مطلب از
کلینیک دندان پزشکی دریای نور به بررسی درمان جرم گیری دندان و جلوگیری از التهاب لثه با جرمگیری دندان و مراحل جرمگیری دندان می‌پردازیم.
![Full Text (Contact) 3.png]( "Full Text (Contact) 3.png")
جرم گیری دندان چیست؟
جرمگیری( Dental Scaling ) دندان در دندان پزشکی یک روش درمانی مناسب برای از بین بردن پلاکها و جرم‌های دندانی، لکه های زرد رنگ ایجاد شده در سطح دندان و گاها لکه های سیاه رنگ ایجاد شده که ناشی از عفونت دندان نباشد، می‌باشد.
جرم گیری لثه چیست؟
جرم گیری لثه یا جرم گیری زیر خط لثه (Root Planing) یک روش درمانی است که برای از بین بردن پلاکها، تارتار و پاکت‌های لثه و ریشه دندان انجام می‌گردد. چرا که پلاک های ایجاد شده موجب التهاب و بیماری لثه شده و به مرور زمان باعث ایجاد فاصله بین دندان ها و لثه میشوند، و عارضه های متفاوتی اعم از تحلیل لثه، عفونت لثه و در صورت عدم درمان از دست دادن دندان را پدید می‌آورد. در حین جرم گیری لثه، متخصص جراحی لثه با استفاده از ابزارهای تخصصی پلاک و جرم را از روی دندان و زیر خط لثه به دقت از بین می برد. این فرآیند بسیار مهم است زیرا جرم و پلاک باکتری هایی را در خود جای می دهند که می توانند لثه ها را تحریک کرده و منجر به التهاب، قرمزی، خونریزی و حساسیت لثه ها شوند. اما با از بین بردن این رسوبات و جرم گیری لثه به بازیابی سلامت لثه ها و جلوگیری از پیشرفت التهاب لثه به اشکال شدیدتر بیماری لثه مانند پریودنتیت کمک می کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر مطلب
جرمگیر لثه را مطالعه نمایید
جلوگیری از التهاب لثه با جرمگیری دندان
التهاب، بیماری و عفونت لثه دلایل متفاوتی دارد؛ یکی از دلایلی که منجر به این عارضه می‌گردد، عدم اقدام به موقع و مداوم جهت جرم گیری دندان می‌باشد. جهت درک بهتر این ارتباط بین جرم ها و پلاک های ایجاد شده در دندان و لثه و التهاب لثه؛ در ابتدا توضیح مختصری در مورد بیماری و عفونت لثه بیان ذکر میشود.
التهاب لثه چیست؟
التهاب لثه می‌تواند از خونریزی، تورم و قرمزی لثه آغاز گردد. اما یکی از اصلی ترین عارضه های ایجاد شده که ژنژیویت نام دارد و مرحله اولیه بیماری لثه است که با التهاب و تورم لثه مشخص می شود. این در درجه اول به دلیل تجمع پلاک دندانی، یک لایه چسبنده از باکتری ها که روی دندان ها تشکیل می شود، ایجاد می شود. اکه گر پلاک های دندانی با مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان برداشته نشود، می تواند سفت شده و به مرور زمان به جرم و تارتار تبدیل شود. که این تارتار های ایجاد شده را نمی توان با مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن به تنهایی از بین برد و به تمیز کردن حرفه ای دندان و جرم گیری دندان و در صورت تشدید شرایط جرم گیری لثه مورد نیاز خواهد بود.
ژنژیویت لثه
جرمگیری دندان چگونه انجام میشود؟
یکی از دلایلی که همواره توصیه جرم گیری در کلینیک دندان پزشکی، میشود و از انجام جرم گیری دندان در منزل پرهیز میشود، نحوه جرم گیری دندان توسط دندان پزشک می‌باشد. که یک درمان تخصصی و مهم می‌باشد. و در صورت انجام درمان به شیوه اصولی و غیر تهاجم هیچ کونه درد و عوارضی نخواهد داشت. در ادامه بررسی چگونگی جرم گیری دندان و مراحل آن می‌پردازیم:
1. معاینه و ارزیابی:
قبل از درمان جرم گیری دندان دندانپزشک وضعیت کلی و سلامت دندان ها و لثه های شما رابررسی می‌کند و میزان تجمع پلاک و جرم دندان ها را ارزیابی کند و وضعیت کلی سلامت دهان را تعیین کند.
2. بی حسی موضعی (اختیاری):
جرم گیری دندان یک درمان غیر تهاجمی و بدون نیاز به تراش می‌باشد، در نتیجه فرد هیچگونه دردی احساس نخواهد کرد و نیاز به تزریق آمپول بی‌حسی وجود ندارد. اما ممکن است بنا بر شرایط مختلف برخی از افراد هنگام درمان جرمگیری یا بعد از جرم گیری دندان دچار حساسیت در دندان خود شوند. یا بیان میکنند که دندان های تیر می‌کشد، این درد حساسیت به اندازه ای نیست که نیاز به تزریق آمپول بی حسی داشته باشد. از همین رو پیش از جرم گیری دندان های حساس از با تابش اشعه های کم توان لیزر دندانپزشکی به دندان ها فرد درد و حساسیتی هنگام جرمگیری احساس نخواهد کرد.
3.جرمگیر اولتراسونیک:
متخصص دندانپزشکی از جرمگیر اولتراسونیک، که یک ابزار ارتعاشی با اسپری آب است، استفاده می‌کند تا رسوبات بزرگ‌تری از پلاک و تارتار را از روی دندان‌ها پاک کند. نوک جرمگیر با فرکانس بالا می لرزد و رسوبات را به طور موثری از بین می برد.
4. جرمگیر و کورت‌های دستی:
پس از برداشتن اولیه رسوبات بزرگ‌تر، متخصص دندانپزشکی از جرم‌گیرها و کورت‌های دستی که ابزار دستی دندانپزشکی هستند و با لبه‌های تیزی دارند، استفاده می‌کند تا با دقت پلاکها و جرم‌های باقی‌مانده را از بین ببرد. آنها از این ابزار برای رسیدن به زیر خط لثه و تمیز کردن سطوح دندان نیز استفاده می کنند.
5. روت پلنینگ (جرمگیری لثه) :
در مواردی که رسوبات و پالاک های متراکم و قابل توجهی در زیر خط لثه یا روی سطوح ریشه وجود داشته باشد، و موجل التهاب لثه باشد، ممکن است نیاز به جرم گیری لثه باشد. در این صورت صاف کردن ریشه انجام میشود که شامل صاف کردن سطوح ریشه برای حذف سموم باکتریایی و تسهیل بهبودی لثه است.
6. آبیاری و مکش:
در طول فرآیند جرم گیری، از اسپری آب یا شستشوی ضد میکروبی برای آبیاری ناحیه تحت درمان و حذف رسوبات استفاده می شود. همچنین ممکن است از ساکشن برای خشک نگه داشتن دهان و پاکسازی آب اضافی یا بزاق دهان استفاده شود.
7. ارزیابی نهایی:
هنگامی که جرم گیری دندان کامل انجام شد، دندانپزشک ناحیه تحت درمان را کاملا ارزیابی می کند تا اطمینان حاصل شود که تمام پلاک ها و جرم ها به طور کامل برداشته شده اند. آنها همچنین ممکن است دندان ها را صیقل دهند تا لکه های سطحی را از بین ببرند و سطح صافی ایجاد کنند که در برابر تجمع پلاک در آینده مقاوم باشد.که به این مرحله پالیش و بروساژ دندان گفته میشود و تا حدی موجب سفیدی دندان میشود.
8. دستورالعمل های رعایت بهداشت دهان:
یکی از مهم ترین موارد بعد از جرم گیری دندان ذکر نکات مراقبت بعد از جرم گیری دندان، بعد از جرم گیری چیکار کنیم و دستورالعمل های بهداشت دهان و دندان را متناسب با نیازهای خاص شما را بیان میکنند. آنها تکنیک های مناسب مسواک زدن و نخ دندان کشیدن و همچنین هر گونه محصول اضافی مراقبت از دهان را که ممکن است مفید باشد، توصیه می کنند.