این تصور که دندان عصب کشی شده به طور کامل از بین رفته و به اصطلاح دندان مرده است و احتمال ابتلا به عفونت و آسیب دندان عصب کشی شده وجود ندارد، اشتباه است؛ در برخی موارد ما شاهد درد دندان عصب کشی شده هستیم. و این سوال برای افراد ایجاد میشود که آیا دندان عصب کشی شده پوسیده میشود؟ در پاسخ باید گفت؛ بله، در دندان عصب کشی شده، بنا بر دلایل متفاوتی امکان ابتلا به عفونت مجدد و درد دندان عصب کشی شده بعد از چند سال نیز وجود دارد؛ در این مطلب از
کلینیک دندان پزشکی دریای نور به بررسی این عارضه میپردازیم.
در اغلب موارد و طی پژوهش های صورت گرفته در حدود ۸۸ درصد درمان ریشه های صورت گرفته امکان بازگشت عفونت و نیاز به درمان ریشه مجدد (ری اندو) وجود ندارد. اما به هرحال در موارد معدودی ممکن است شاهد درد و ناراحتی مجدد در دندان عصب کشی شده نیز باشیم. هنگامی که یک دندان تحت درمان ریشه قرار می گیرد، در واقع اعصاب داخل ریشه دندان برداشته میشود، یا از بین می روند. عصب کشی دندان شامل برداشتن بافت عصبی ای است که منبع درد است در نتیجه علت درد دندان عفونی را از بین می برد. با این حال، اعصاب در بافت های اطراف، مانند لثه و ساختارهای نگهدارنده دندان وجود دارد و تحت تأثیر درمان قرار نمی گیرند.
ری اندو چیست؟
طی فرایند عصب کشی مجدد و درمان مجدد ریشه دندان، دندان عصب کشی شده مجددا با ابزار مخصوص باز شده و مواد ی که جهت پرکردگی دندان به کار برده شده بود خارج شده و با بررسی دقیق کانال های اضافی احتمالی و منشا عفونت مجدد توسط اندونتیست (متخصص درمان ریشه) کانال و ریشه دندان پاکسازی شده و بعد از شکل دهی ریشه دندان، مجددا دندان عصب کشی شده پر میشود. درمان مجدد ریشه (R endo) نسبت به درمان ریشه اولیه پیچیده تر بوده و درمانی تخصصی است، که توسط متخصص درمان ریشه صورت میگیرد و نیازمند ابزار، مهارت و صرف زمان بیشتری بوده و یکی از آخرین روش های درمانی جهت حفظ دندان و جلوگیری از کشیدن دندان میباشد.
چه طور بدانیم به درمان مجدد ریشه نیاز داریم؟
طبیعتا احساس درد یکی از اولین علائمی است که به ما هشدار میدهد دندان از حالت طبیعی خود خارج شده است. یک از این موارد درد دندان عصب کشی شده بعد از چند ماه یا درد دندان عصب کشی شده بعد از چند سال نتها طبیعی نیست، بلکه نشان از آسیب جدی در آن ناحیه دارد و باید جهت بررسی شرایط دندان به متخصص درمان ریشه مراجعه کرده و درمان لازم صورت گیرد.
اگر هر یک از این علائم را داریددر اسرع وقت با دندانپزشک مشورت کنید که بتواند علائم شما را ارزیابی کند، معاینه کامل انجام دهد و تشخیص دهد که آیا درمان ریشه مجدد دندان عصب کشی شده ضروری است یا خیر. و در صورت نیاز شما را به متخصص درمان ریشه ارجاع دهند.
مراحل درمان مجدد ریشه دندان:
فرایند درمان ریشه مجدد دندان تفاوت زیادی با درمان ریشه اولیه ندارد و تنها به دقت، ابزار و مهارت بیشتری نیاز دارد، که یکی از دلایل ارجاع درمان ریشه مجدد به بخش تخصصی و متخصص درمان ریشه میباشد.
1. ارزیابی دندان عصب کشی شده:
ابتدا دندانپزشک دندان عصب کشی شده را ارزیابی می کند، علائم و سابقه درمانی شما را بررسی می کند، و برای تعیین علت و منشا اصلی درد دندان عصب کشی شده از عکس گرافی کمک میگیرد.
2. دسترسی و برداشتن پوسیدگی های قبلی:
در مرحله بعدی درمان مجدد ریشه، متخصص درمان ریشه تمام ترمیم های دندانی موجود، مانند مواد پرکردگی یا تاج دندان را برای دسترسی به ریشه دندان را برمی دارد. سپس مواد قبلی پرکننده کانال ریشه را برداشته و کانال ها را به طور کامل تمیز می کنند تا هر گونه بافت عفونی یا آسیب دیده در دندان عصب کشی شده از بین برود.
3. ضد عفونی ریشه دندان:
سپس جهت رفع کامل عفونت موجود، ریشه دندان با محلول های ضد باکتری مخصوص ضد عفونی می شوند تا باکتری های باقی مانده در ریشه دندان و پالپ دندان از بین بروند.
4. پر کردن و آب بندی دندان عصب کشی شده:
کانال های ریشه دندان تمیز و ضد عفونی شده با مواد زیست سازگار جدید مانند گوتاپرکا پر می شوند و برای جلوگیری از عفونت مجدد مهر و موم می شوند.
5. ترمیم دندان عصب کشی شده:
پس از درمان ریشه مجدد، پر کردن دندان یا نصب روکش دندان به استحکام و محافظت از دندان کمک میکند.
- بعد از درمان مجدد ریشه (ری اندو)
بهترین گزینه بعد از عصب کشی مجدد دندان و ترمیم نهایی دندان ، استفاده از روکش دندان میباشد. چراکه موجب استحکام دندان عصب کشی شده میشود و امکان ابتلای مجدد به عفونت را کاهش میدهد. البته چنانچه طی خارج کردن روکش در ابتدای فرایند ری اندو روکش دندان آسیب ندیده باشد، میتوان از آن روکش جهت ترمیم مجدد دندان استفاده کرد.
درمان مجدد ریشه دندان با لیزر
یکی از عناوین پر تکرار " روش جدید درمان ریشه " است؛ اما درواقع روش جدید و متفاوتی در خصوص درمان ریشه مجدد دندان وجود ندارد. اما با استفاده از به روز ترین ابزار در مراحل متفاوت درمان مجدد ریشه اعم از دستگاه لیزر دندان پزشکی، می توان تا حد زیادی فرایند ری اندو را آسان، بدون درد و با کمترین عوارض به پابان رساند.
- درمان مجدد ریشه دندان با لیزر:
استفاده درست از لیزر طی فرایند درمان ریشه دندان عصب کشی شده میتواند تا حد زیادی مشکلات و موانع شکست در درمان را برطرف کند. چراکه اساسا لیزر ابزاری کمک کننده در این فرایند بوده و در روش درمان مجدد ریشه دندان تغیری اسای ایجاد نکرده و همان مراحل معمول انجام میگیرد. لیزر دندان پزشکی در ابتدا و انتهای درمان استفاده شده و باعث میشود شما تجربه ی متفاوتی از درمان مجدد ریشه (عصب کشی مجدد) را تجربه کرده و درد بعد از عصب کشی و دوران و نقاهت را به شدت کاهش میدهد.
- بی حسی دندان عصب کشی شده با لیزر:
بی حسی دندان با لیزر به این صورت است که قبل از تزریق آمپول بی حسی، در ناحیه تحت درمان و اطراف آن اشعه های کم توان لیزر تابانده شده، و هنگام تزریق آمپول بی حسی فرد هیچ گونه درد و یا سوزشی را احساس نمیکند.استفاده از لیزر دندان پزشکی هیچ گونه درد و سوزشی همراه نداشته وتنها موجب بی حسی ناحیه تحت درمان و تسریع فرایند بی حسی دندان کمک به بی حسی عمیق در ناحیه تحت درمان می شود.
- استفاده از لیزر جهت کاهش درد دندان بعد از عصب کشی مجدد:
در انتهای فراید درمان مجدد ریشه لیزر جهت کاهش درد و عوارض ناشی از اعمال درمانی بسیار موثر میباشد چرا که، لیزر میتواند بافت آسیب دیده را با دقت و سرعت بالاتری ترمیم کند، آسیب کمتری به دندان و بافت های اطراف میرساند و خونریزی بعد از درمان ریشه مجدد به مقدار قابل توجهی کمتر میشود.
درمان مجدد ریشه برای دندان هایی که روکش یا بیلداپ دارند چگونه انجام میشود؟
با توجه به اینکه طی فرایند عصب کشی دندان بخش زیادی از تاج دندان از دست رفته و به منظور بازسازی دندان از بیلداپ و روکش دندان استفاده میشود. اینکه آیا تاج دندان نیاز به برداشتن در طول درمان ریشه مجدد دارد یا نه بستگی به شرایط هر فرد و هر دندان دارد. اگر تاج دندان در شرایط خوبی باشد و مانعی برای دسترسی به کانال های ریشه ایجاد نکند، ممکن است بتوان آن را در جای خود رها کرد. با این حال، اگر روکش برای دسترسی بهتر نیاز به برداشتن داشته باشد یا اگرحین فرایند ری اندو دندان آسیب دیده باشد، ممکن است پس از درمان ریشه مجدد به روکش دندانی جدید نیاز باشد تا عملکرد و زیبایی دندان بازیابی شود.
- روکش موقت دندان عصب کشی شده :
چنانچه روکش دندان به وسیله سمان یا چسب موقت چسبانده شده باشد، میتوان روکش دندان را برداشته و و از روی دندان به ریشه و پالپ دندان دسترسی پیدا کرد.
- روکش دائمی دندان عصب کشی شده:
اما اگر روکش دندان با سمان دائم بر روی دندان قرار گرفته باشد، معمولاروکش به راحتی از دندان جدا نمیشود؛ در این شرایط متخصص درمان ریشه از روی روکش سوراخی جهت دسترسی به ریشه ایجاد میکند، و یا باید روکش دندان قطعه قطعه شده و سپس خارج گردد.
- خارج کردن پست دندان عصب کشی شده:
چنانچه جهت حفظ سلامت دندان عصب کشی شده از پست استفاده شده باشد،( پیچی داخل کانال ریشه قرار داده شود که به آن پُست میگویند) جهت انجام درمان مجدد ریشه علاوه بر برداشتن روکش از روی تاج دندان نیاز به خارج کردن پست از داخل کانال دندان نیز می باشد.
- بیلداپ دندان دندان عصب کشی شده:
متخصص درمان ریشه با تراش ماده بیلداپ (کامپوزیت یا امالگام) میتواند به ریشه دندان عصب کشی شده دسترسی پیدا کرده و فرایند درمان ریشه مجدد در این دندان ها نسبت به دندان هایی که روکش داشته اند راحت تر خواهد بود.
تفاوت درمان مجدد ریشه با درمان ریشه اولیه:
فرایند درمانی درمان مجدد ریشه برای بیماران تفاوتی نداشته و تنها در مسئولیت متخصص درمان ریشه تفاوت هایی وجود دارد. در درمان ریشه دندان عصب کشی شده، ابتدا باید از روکش یا بیلداپ موجود به تاج و دندان دسترسی پیدا کرده و مواد پرکردگی قبلی خارج شود، در حالی در عصب کشی اولیه از تاج دندان به پالپ دسترسی پیدا کرده و عفونت موجود خارج میگردد. اما درنهایت هدف نجات دندان و پاکسازی دندان از عفونت می باشد.
درد دندان بعد ازعصب کشی مجدد:
بعد از اتمام فرایند درمانی درمان مجدد ریشه دندان، نیز مانند سایر درمان های دندان پزشکی عوارضی به همراه خواهد داشت که یکی از اصلی ترین آنها درد در ناحیه تحت درمان به مدت یک الی دو هفته بعد از درمان خواهد بود که بیشتر هنگام جویدن احساس خواهد شد، البته روز های ابتدایی بعد از درمان مجدد ریشه نیز درد و سوزشی در ناحیه تحت درمان احساس خواهد شده که باید روبه کاهش رفته و بعد از دو هفته از بین رفته و طی این دوران با مسکن کنترل شود؛ در غیر این صورت باید به متخصص درمان ریشه مراجعه نمایید.
عوارض درمان مجدد ریشه :
در حالی که درمان ریشه مجدد دندان به طور کلی یک روش دندانپزشکی موفق و روتین است، در برخی موارد ممکن است عوارضی نیز وجود داشته باشد. توجه به این نکته مهم است که عوارض نسبتاً نادر است و اکثر بیماران پس از درمان کاهش یا از بین رفتن قابل توجه علائم را تجربه می کنند. در اینجا برخی از عوارض احتمالی که ممکن است پس از درمان ریشه ایجاد شود، آورده شده است:
- شکستگی یا آسیب به ریشه دندان
- تضعیف دندان و شکستن دندان
- شکستگی روکش هنگام تراش دندان عصب کشی شده
تمام این مشکلات هنگام درمان ریشه مجدد دندان ممکن است به صورت ناخواسته منجر به کشیدن اجباری دندان و در نهایت جایگزینی درمان ایمپلنت میگردد.
سخن آخر
انتخاب متخصص درمان ریشه ماهر از آن جهت که به کاهش عوارض احتمالی درمان مجدد ریشه کمک میکند و برای حفظ دندان هایی با شرایط حساس از الزامات است؛ بسیار حائز اهمیت است. در برخی از شرایط نیز تنها به مراجعه به متخصص درمان ریشه میتوان دندان عفونی را نجات داده و از کشیدن آن جلوگیری کرد.
میتوانید سوالات خود در خصوص متخصص درمان ریشه مجدد دندان و انتخاب متخصص ماهر درمان ریشه را در قسمت سوالات و کامنت های سایت با ما در میان بگذارید.