دندان قروچه چیست ؟

دندان قروچه چیست؟

سایش و یا فشار دندان ها بر روی یکدیگر به صورت غیر ارادی و ناخودآگاه در خواب و یا حتی در بیداری صورت میگیرد را دندان قروچه میگویند. در این هنگام شخص دندان هایش را روی یکدیگر نگه میدارد و عضلاتش را منقبض میکند بدون اینکه فک حرکتی به عقب و جلو داشته باشد.

علت دندان قروچه:

علت اصلی دندان قروچه هنوز مشخص نشده است، اما عوامل متعددی می تواند منجر به دندان قروچه گردد، از جمله:

ساختار نامناسب دندان ها
اختلالات خواب (آپنه تنفسی)
استرس، اضطراب، تنش و افرادی که دای پیش فعالی و ... هستند.
استعمال دخانیات و مصرف نوشیدنی های الکلی و یا کافئین دار
مصرف برخی از دارو ها مانند دارو های ضد افسردگی
ابتلا به برخی بیماری ها که باعث ساییدن دندان ها در شب می شود، مانند: بیماری پارکینسون، بیماری رفلاکس معده و …
عوامل ژنتیکی

علائم دندان قروچه:

دردهای شدید و طولانی مدت و انقباض در فک و صورت خصوصا هنگام صبح
سردرد و گوش درد
گیجی یا شنیدن صدای زنگ در گوش
خراب شدن، لق شدن و یا شکستن دندان‌های سالم و یا پر شده
تورم و خونریزی لثه‌ها
حساسیت دندان‌ها به گرما و سرما
سردرد خفیفی که در شقیقه ها شروع می شود.
زخم های داخل دهان ناشی از جویدن داخل گونه.
اختلال در خواب
صدای زیاد به هم ساییدن دندان‌ها در طول شب که اطرافیان متوجه آن می‌شوند

درمان دندان قروچه:

تشخیص دندان قروچه دلایل ایجاد آن توسط دندان پزشک انجام میگردد. دندانپزشک ضمن گرفتن تاریخچه پزشکی و دندانپزشکی از بیمار معاینه داخل دهاني و خارج دهانی (عضلات سر و صورت، مفصل گیجگاهی فکی) و بررسی عکس رادیو گرافی و ارزیابی وضعیت ریشه ها و بافتهای نگهدارنده به بررسی مشکل خواهد پرداخت؛ و با توجه به تشخیص ایشان و علت ایجاد این عارضه راهکار های درمانی ارائه میگردد.

اصلاح وضعیت دندان ها

در صورتی که مشخص گردد علت این عارضه مربوط به شرایط دندانی باشد، اصلاح روابط دندانها باید با دقت و پس از تشخیص قطعی انجام می شود. توصیه می شود اصلاح جفت شدن دندانها (اکلوژن) به وسیله متخصص ارتودنسی صورت گیرد. اگر دلیل دندان قروچه، مشکلات مربوط به خود دندان‌ها باشد، حتما باید درمان های لازم اعم از پر کردن و ... صورت گیرد.

کنترل اضطراب و استرس

چنانچه به دلیل اضطراب، استرس، تنش های روحی و ذهنی و یا سایر اختلالات فرد دچار دندان قروچه گردد، دندان پزشک ایشان را به روان شناس و یا مشاور ارجاع می دهید تا ضمن بررسی علت در صورت لزوم دارو های لازم تجویز و مصرف گردد.

استفاده از دارو

به طور کلی طی تحقیقات صورت گرفته درمان های دارویی موثری برای دندان قروچه وجود نداشته و تحقیقات بیشتری لازم است تا کارایی آن ها مشخص گردد.

از جمله داروهایی که ممکن است برای درمان تجویز شوند عبارتند از:

داروهای شل کننده عضلات: در برخی موارد پزشک توصیه می کند پیش از خواب داروی شل کننده عضله مصرف شود (این راهکار صرفا برای کوتاه مدت است)
تزریق بوتاکس: تزریق بوتاکس در افرادی که دندان قروچه شدید غیر قابل کنترل دارند، میتواند موثر واقع شود.
داروهای ضد اضطراب: ممکن است در کوتاه مدت داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب برای کنترل استرس یا احساسات دیگر عامل آن، تجویز شوند.

*توجه داشته باشید داروها و درمان های متفاوت حتما باید توسط دندان پزشک و ی متخصص مربوطه صورت گیرد.

استفاده از لیزر

چنانچه در اثر دندان قروچه دندان های شما دچار حساسیت (به مواد سرد و گرم) شده است با استفاده از لیزر تراپیی و تاباتدن اشعه های کم توان لیزر به ناحیه ی مد نظر میتوان بدون هیچ گونه درد و عوارض حساسیت ایجاد شده و دردی که ممکن است حس شود، را کنترل نمایدد.

استفاده از محافظ شبانه

نایت گارد ابزاری است که داخل دهان برروی دندانها قرار داده می شود تا از دندان قروچه (Bruxism) و فشردن دندانها به یکدیگر ( clenching ) هنگام خواب جلوگیری کند؛ نایت گارد ها به عنوان یک لایه محافظ بین دندانهای بالا و پایین عمل می کنند و از اعمال فشار بر روی دندانها می کاهند.معمولا دندانپزشکان برای جلوگیری از دندان قروچه در شب برای بیماران خود نایت گارد توصیه میکنند.

کاربرد محافظ شبانه ( نایت گارد):

به طور کلی کاربرد عمده و اصلی این وسیله به منظور جلوگیری از آسیب های زیر به هنگام دندان قروچه و فعالیت های ورزشی پر خطر است :

جلوگیری از لپ پر شدن دندان ها
آسیب دیدن وسایل دندانپزشکی نظیر روکش، بریج و بریس
آسیب ریشه دندان
آسیب لب‌ها و گونه‌ها
آسیب زبان
شکستگی فک و دندان
انواع محافظ دندان

انواع محافظ شبانه(نایت گارد)

محافظ های پیش ساخته: این نوع از نایت گارد ها معمولا نسبت به دو نوع دیگر ارزان تر بوده و چون از قبل آماده شده اند، میتوان آن ها از از فروشگاه های لوازم ورزشی و داروخانه های تهیه کرد. محافظ های دندان پیش ساخته به دلیل حجیم بودن باعث دشوار شدن تنفس و اختلالاتی هنگام صحبت کردن فرد خواهد شد و باید به منظور تناسب با دندان های شخص کارهایی بر روی انجام گیرد. همچنین به دلیل محافظت کم این محصول، معمولا دندان پزشکان خرید آن را توصیه نمی کنند.
محافظ های بویل اند بایت : این نوع از محافظ ها به دلیل استفاده از مواد ترموپلاستیک در ساخت آن نسبت به نایت گاردهای آماده بهتر بوده و در انواع فروشگاه های کالای ورزشی معتبر یافت می شود. طریقه استفاده از آن نیز بدین صورت است که به منظور نرم شدن و حالت انعطاف پذیری، باید آن را درون آب گرم به مدت چند دقیقه قرار داده و سپس با فشار انگشت و زبان بر روی دندان های خود قرار داد تا فرم و شکل متناسب با دندان ها را به خود بگیرد.
محافظ های سفارشی: این نوع از محافظ ها نیز بر اساس تجویز دندانپزشک و دستورالعمل های لازم او در آزمایشگاه های حرفه ای متناسب با فرم و اندازه دندان های فرد ساخته می شود. در واقع پزشک قالب دندان های شما را به آزمایشگاه فرستاده و در آنجا به وسیله یکسری مواد خاص محافظ متناسب با دندان شما طراحی و ایجاد می شود. با توجه به سفارشی بودن این محصول از لحاظ قیمتی کمی گران تر از دو مدل دیگر بوده؛ چراکه به دلیل راحتی فرد هنگام استفاده وقت و زمان بیشتری صرف ساخت آن می شود.

مزایای استفاده از نایت گارد

توقف درد ناشی از فشار وارد بر فک هنگام دندان قروچه
محافظت از لثه و مینای دندان فرد و محافظت در برابر حساسیت های دندانی (گرم و سرد)
کاهش خطر به هم خوردن تراز دندان ها
خواب بهتر فرد در شب هنگام

درمان غیر دارویی دندان قروچه

برخی از روش های غیر پزشکی وجود دارد که به کاهش دندان قروچه در هنگام خواب کمک می کند، مانند:

از خوردن نوشیدنی به ویژه نوشیدنی های کافئین دار در شب خودداری کنید.
از جویدن آدامس خودداری کنید.
قبل از خواب یک دستمال گرم روی مفصل گیجگاهی قرار دهید.
با دنبال کردن تکنیک های تنفس عمیق، یوگا یا مطالعه قبل از خواب ، استرس خود را کاهش دهید.
موقعیت بالش را برای حمایت بیشتر سر و گردن تنظیم کنید.
ماساژ سر و گردن برای از بین بردن تنش عضلانی و نقاط مرتبط با دندان قروچه.

دندان قروچه در کودکان:

این عارضه تنها به بزرگسالان محدود نمی شود و تقریباً 15 تا 33 درصد از کودکان نیز از دندان قروچه رنچ می برند و حتی گاها در نوزادان نیز وقتی دندان های شیری آنها ظاهر می شود ممکن است شروع به فشردن دندان های خود کنند در صورتی که احساس کردید دندان های کودک شما دچار فرسایش شده است یا اگر کودک شما از حساسیت یا درد دندان شکایت دارد، به متخصص های اطفال مراجعه نمایید.