درک رابطه پیچیده بین دندان عقل و سینوس و ریشه دندان در سینوس برای حفظ سلامت دندان بسیار مهم است. دندان عقل یا دندان آسیاب سوم که اخرین دندان رویش یافته در حفره دهان هستند، ومعمولاً در سنین 17 تا 25 سالگی رویش مییابند. در حالی که برخی افراد هیچگونه عارضه و مشکلی در رویش دندان عقل خود تجربه نخواهند کرد، برخی دیگر با عوارض متفاوتی روبرو خواهند شد، به خصوص زمانی که این دندان عقل فک بالا در مجاورت سینوس ها قرار دارند. در صورت مواجهه با دندان عقل نزدیک سینوس، تخصص یک متخصص جراحی فک و صورت، در جراحی با کمترین عوارض ممکن، بسیار مهم میباشد. در این مقاله از
کلینیک دندان پزشکی دریای نور به بررسی کشیدن دندان داخل سینوس، جراحی دندان عقل فک بالا میپردازیم.
دندان عقل نزدیک به سینوس:
به صورت کلی دندان عقل در قسمت عقبی هر چهارچوب دندانی (کوادرانت) قرار میگیرد. نزدیکی دندان عقل به سینوس که در فک بالا رخ میدهد، هنگامی رخ میدهد که ریشه های دندان عقل فک بالا نزدیک به سینوس فک بالا قرار دارند یا در برخی موارد ممکن است به داخل سینوس فک بالا نفوذ کنند. برای درک بهتر این عارضه که موجب نگرانی برخی از مراجعین میگردد؛ چند نکته کلیدی برای درک بهتروجود دارد:
سینوس ماگزیلاری یک حفره پر از هوا است که در فک بالا قرار دارد، در واقع سینوس ها یک فضای هوایی توخالی در داخل استخوان های جمجمه، صورت و پشت گونه قرار دارند. آنها با یک غشای مخاطی در ارتباط با حفره بینی هستند. و نقش مهمی در مرطوب کردن و فیلتر کردن هوایی که تنفس می کنیم و همچنین تولید مخاط برای مرطوب نگه داشتن مجاری بینی ایفا می کنند. سینوسهای فک بالا که در بالای دندانهای بالایی قرار دارند ممکن است باعث عارضه و درد شوند، و به ویژه در مورد دندانهای عقل نزدیک به سینوسها.
- آیا ریشه دندان عقل درسینوس قرار دارد؟
نزدیکی دندان عقل به سینوس می تواند در بین افراد متفاوت باشد. در اغلب موارد، ریشه های دندان عقل فک بالا، دور از سینوس قرار دارد و مجاورت قابل توجهی با سینوس نخواهد داشت. این وضعیت ایده آل در نظر گرفته می شود. در مقابل ریشه دندان عقل ممکن است بسیار نزدیک به سینوس اما بدون تماس مستقیم، باشد؛ در این شرایط جراحی دندان عقل ممکن است، لزوماً مشکلاتی ایجاد نکند، اما برای تشخیص زودهنگام و درمان معایینه مستمرامری ضرروری است.
از موارد بعدی که ما شاهد آن هستیم، هنگامی است که ریشه های دندان عقل، بدون نفوذ به داخل فضای سینوس، تنها در تماس با سینوس هستند . اصطلاحا در نزدیکی کف سینوس فک بالا بلند شوند یا به آن فشار وارد کنند. این وضعیت نیاز به نظارت دقیق توسط متخصص جراحی فک و صورت دارد، و در صورت دردهای مزمن دندان عقل و دردهای سینوزیت نیاز به جراحی دندان عقل نزدیک به سینوس وجود دارد. در موارد شدیدتر، ریشه های دندان عقل ممکن است در واقع به سینوس ماگزیلاری نفوذ کند. این وضعیت به عنوان "ارتباط سینوسی" شناخته می شود و خطر بیشتری از عوارض، از جمله احتمال عفونت سینوسی را به همراه دارد.
جراحی دندان عقل نزدیک به سینوس:
در صورت نزدیکی دندان عقل و سینوس و ایجاد عارضه، نیاز حتمی به جراحی دندان عقل فک بالا و خارج کردن آن میباشد. که به دلیل حساسیت و نیاز به دقت و تکنیک های خاص در این جراحی، باید جراحی دندان عقل نزدیک به سینوس توسط متخصص جراحی فک و صورت انجام گیرد.
متخصصان جراحی فک و صورت در برخورد با شرایط پیچیده دهان و صورت، از جمله کشیدن دندان عقل نزدیک به عصب، دندان عقل نهفته، دندان عقل در نزدیکی یا تماس با سینوس و .. آموزش دیده اند. چرا که این متخصصان درک عمیقی از آناتومی و عملکرد ساختارهای دهان و صورت دارند، در نتیجه موقعیت دندان عقل را به دقت ارزیابی کرده و بهترین روش جراحی دندان عقل روی سینوس با کمترین عوارض را انتخاب خواهند کرد.
مراحل جراحی دندان عقل نزدیک به سینوس:
پیش از شروع جراحی برای ارزیابی رابطه بین ریشه دندان عقل و سینوس ماگزیلاری باید یک عکس CBCT تهیه کرده و طرح درمان مورد نظر مشخص میگردد. درابتدا جراحی با تزریق آمپول بی حسی و تست بی حسی برای اطمینان از راحتی بیمار، شروع میشود.
- برش بافت لثه و برداشتن استخوان دندان عقل:
جهت دسترسی راحت به دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته، ابتدا برش کوچکی در بافت لثه روی دندان عقل ایجاد میشود که استخوان زیرین و ساختار دندان را آشکار میکند. سپس در صورت لزوم، جراح ممکن است نیاز به برداشتن بخشی از استخوان اطراف دندان برای دسترسی به ریشه داشته باشد. این کار با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی مانند "دریل و آسانسور" انجام می شود.
جهت کشیدن دندان عقل نزدیک به سینوس، دندان عقل با دقت لق و در نهایت کشیده می شود. در مواردی که ریشه دندان به سینوس نزدیک است، مراقبت های ویژه ای انجام می شود تا خطر نفوذ سینوس به حداقل برسد.اگر خطر نفوذ سینوس وجود داشته باشد یا اگر کف سینوس بالا باشد، جراح ممکن است اقدامات پیشگیرانه بیشتری را انجام دهد. این می تواند شامل قرار دادن یک ماده مانع، مانند غشای کلاژن، بین محل استخراج و سینوس برای جلوگیری ازآسیب به سینوس و یا سوراخ شدن سینوس باشد.
- کاربرد لیزر در جراحی دندان عقل سینوس:
با توجه به حساسیت جراحی دندان عقل نزدیک به سینوس، استفاده از لیزر دندانپزشکی جهت تسهیل فرایند درمان، یکی از محبوبترین شیوه های درمان در
کلینیک دندان پزشکی دریای نور است. فناوری به روز لیزر دندانپزشکی موجب تسکین درد و کاهش عوارض احتمالی خواهد بود، که در ادامه ذکر شده است. اما مهمترین نکته در
استفاده از لیزر در جراحی دندان عقل، ایجاد اطمینیان و کمک به کاهش ترس و اضطراب ناشی از جراحی دندان عقل نزدیک به سینوس میباشد.
ارتباط سینوس و درد دندان:
اگر دچار مشکلات سینوسی هستید و دارو های آلرژی و درمان های مرتبط کمکی به شما نمیکند، یک احتمال که ممکن است نادیده گرفته شده باشد، درد و حساسیت وعارضه ناشی از دندان عقل میباشد، چرا که وضعیت دهان و دندان میتواند بر وضعیت سینوسها تأثیر بگذارد (و بالعکس). با رشد دندان عقل فک بالا، ریشه ها میتوانند موجب فشار به سینوس های فک بالا شوند، اگر دندان عقل تا حدی رویش کند و بافت لثه ای ایجاد کند، می تواند به عنوان تله ای برای ذرات غذا و باکتری ها عمل کند و در نهایت موجب عفونت سینوس و سینوزیت گردد؛ و علائمی اعم از: تب، عفونت سینوس، سردرد های سینوسی مداوم، درد دندان عقل، ترشح از بینی، بوی بد دهان و علائم آلرژی خواهد داشت.
عوارض جراحی دندان عقل نزدیک به سینوس:
انجام جراحی دندان عقل در نزدیکی سینوس به دلیل نزدیکی به حفره سینوس ممکن است عوارض خاصی را به همراه داشته باشد، که بسته به شرایط هر فرد و پیچیدگی های جراحی متفاوت باشد. بعد از جراحی تورم، درد و خونریزی از عوارض جانبی شایع هستند، که بعد از هر درمان دندان پزشکی ای احتمال وقوع دارد؛ با این حال جراحی دندان عقل فک بالا و نزدیک به سینوس به طور بالقوه می تواند منجر به افزایش تورم و درد طولانی مدت برای فرد شود. و احتمال خونریزی بیش از حد را افزایش دهد. که با تجویز متخصص جراحی فک وصورت و تحت نظر ایشان میتوان از داروهای ضد درد و داروهای ضد التهاب برای تسکین آن استفاده کرد .استفاده از پک های سرد در ناحیه آسیب دیده نیز می تواند به کاهش تورم کمک کند. دارو برای تسکین آن استفاده کرد.
آسیب اعصاب ناحیه ای و یا سوراخ شدن بافت و غشای سینوس حین جراحی دندان عقل نزدیک به سینوس، از عوارض احتمالی هستند. البته اگر هنگام جراحی سینوس سوراخ شود، جراح دهان بلافاصله آن را شناسایی می کند. در ادامه به بررسی عوارض باز شدن سینوس دندان میپردازیم.
عوارض باز شدن سینوس دندان:
باز شدن سینوس دندانی میتواند منجر به عوارض مختلفی شود که ممکن است بر سلامت دهان و سینوس تأثیر بگذارد:
- درد مزمن و ابتلا به سینوزیت اصلی ترین عوارض باز شدن سینوس
یکی از نگرانی های اولیه در مورد باز شدن سینوس دندان، افزایش خطر عفونت سینوس است. باکتری های حفره دهان می توانند وارد سینوس شده و منجر به سینوزیت شوند. علائم ممکن است شامل درد صورت، فشار، احتقان بینی و ترشح باشد. بیماران ممکن است احساس ناراحتی و درد مداوم در اطراف ناحیه آسیب دیده، به ویژه در حین فعالیت هایی مانند جویدن، صحبت کردن، یا خمیازه کشیدن داشته باشند.
- عفونت و التهاب مزمن سینوس:
قرار گرفتن طولانی مدت سینوس در معرض باکتری ها و آلاینده های دهان می تواند منجر به التهاب مزمن شود که باعث تشدید علائم مرتبط با سینوزیت شود. مانند علائم شدید حساسیت، سرفه شبانه
خونریزی از بینی و درد در صورت و سردرد های مزمن و آزاردهنده.
- ناهنجاری های جریان هوای بینی:
باز شدن سینوس دندانی ممکن است جریان هوای طبیعی بین بینی و دهان را تغییر دهد. حتی ممکن است، بیماران ممکن است هوای عبوری از بینی به دهان را در طول تنفس درک کنند. در برخی موارد، افراد ممکن است به دلیل باز شدن سینوس، فرد متوجه عبور مایعات مانند بزاق یا مایعات از بینی به دهان شوند.تغیر در صدای فرد( به اصطلاح صدای تو دماغی ) اختلال در خوردن و نوشیدن بسته بودن بینی در یک سمت نیز از عوارضی هستند، که بعد از جراحی دندان عقل نزدیک به سینوس و باز شدن سینوس رخ میدهد.
- افزایش خطر ابتلا به عفونت های ثانویه:
وجود دهانه سینوس دندانی یا سوراخ شدن سینوس، ممکن است خطر عفونت های ثانویه را در بافت های اطراف دهان یا خود سینوس افزایش دهد. دهانه ایجاد شده، یک مسیر ارتباطی مستقیم بین حفره دهان و محیط خارجی ایجاد می کند و به هوا، باکتری ها و آلاینده ها اجازه می دهد آزادانه بین این دو عبور کنند. که ممکن است باعث آسیب به سایر دندانها، بوی بد دهان و تغییر طعم دهان و طعم تلخ در دهان میگردد.
درمان باز شدن سینوس دندان:
اولین گام در خصوص درمان سوراخ شدن سینوس و یا آسیب به سینوس جین جراحی دندان عقل شناسایی زودهنگام است.در صورت بروز این عارضه، متخصص جراحی فک وصورت، ممکن است سعی کنند سوراخ ایجاد شده را در طول جراحی یا در جلسه بعدی ببندند. بستن دهانه ایجاد شده، یا غشا و بافت سینوس که آسیب دیده است، با استفاده از بخیه یا روش های پیوند به جلوگیری از عوارض بیشتر کمک می کند. رعایت نکات مراقبتی، استفاده از آنتی بیوتیک با تجویز متخصص و یا شست و شو با آب نمک ولرم و اجتناب از استفاده از مواد محرک نیز بسیار موثر خواهد بود.
جهت آشنایی با سایر عارضه های ایجاد شده در خصوص جراحی دندان عقل مقاله " کشیدن دندان عقل روی عصب " را مطالعه نمایید.
سخن آخر
دندان عقل فک بالا و دندان عقل نهفته نزدیک به سینوس که در مجاورت سینوس ها قرار دارند به دلایل متفاوتی که ذکر شد، می توانند عوارض و خطرات مختلفی را به همراه داشته باشد. وبرای جراحی و خارج کردن آن ها نیاز به جراحی بوده و تخصص متخصصان جراحی فک و صورت در مدیریت این جراحی حساس حیاتی می باشد.
سوالات و نظرات خود در خصوص کشیدن دندان عقل نزدیک به سینوس در کامنت ها و سوالات سایت مطرح نمایید