ساختار لثه
لثه بافت صورتی رنگی است که دندان های ما را احاطه کرده و از آنها حمایت می کند. آن ها نواحی آلوئولی فک ها (بخشی از استخوان فک که دندان ها در آن قرار دارند) را پوشش داده و نقش مهمی در محافظت از لایه های زیرین خود ایفا می کند. لثه از لایه ها و ساختارهای مختلفی تشکیل شده است که برای حفظ سلامت دهان با هم کار می کنند
لایه بیرونی (اپیتلیوم)
لایه خارجی لثه را مانند یک سپر محافظ تصور کنید. این لایه از سلول های سخت( به نام سلول های اپیتلیال) ساخته شده است. آنها از لثه ها در برابر آسیب ناشی از غذا، باکتری و هر چیز دیگری که ممکن است به آنها آسیب برساند محافظت می کنند
لایه میانی (بافت اتصال)
در زیر سپر محافظ، لایه ای به نام بافت همبند وجود دارد. این لایه را مانند یک بالشتک نگهدارنده در نظر بگیرید. از فیبرها، عروق خونی و اعصاب تشکیل شده است. این الیاف به نگه داشتن لثه ها در جای خود کمک می کند و به آنها اجازه می دهد هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن کشیده شوند
لایه های داخلی (رباط پریودنتال و استخوان آلوئولار)
در قسمت عمیق تر ، دو بخش مهم دیگر وجود دارد: رباط پریودنتال و استخوان آلوئولار. رباط پریودنتال دندان های شما را در جای خود نگه می دارد. دندان های شما را به استخوان فک متصل می کند. استخوان آلوئولار استخوان محکمی است که حفره هایی را تشکیل میدهد که دندان های شما در آن قرار دارند
فرایند ترمیم لثه
فرآیند بهبود لثه معمولاً از یک سری مراحل پیروی می کند. این مراحل بسته به میزان آسیب به بافت لثه می توانند از نظر مدت و شدت متفاوت باشند. در ادامه مرور کلی از روند بهبود لثه توضیح داده شده است
هموستاز (تشکیل لخته خون)
هنگامی که بافت لثه آسیب می بیند، چه به دلیل ضربه، جراحی یا بیماری، بدن با تشکیل لخته خون در محل آسیب، روند بهبودی را آغاز می کند پلاکت‌های خون به بافت آسیب دیده می‌چسبند و فاکتورهای انعقادی را آزاد میکنند که منجر به تشکیل شبکه‌ای فیبرین میشود که به بسته شدن زخم و جلوگیری از خونریزی زیاد کمک می‌کند
فاز التهابی
التهاب یک پاسخ طبیعی به آسیب بافتی است و برای شروع روند بهبودی ضروری است گلبول های سفید به محل آسیب فرستاده میشوند تا بقایای باکتری ها و سلول های آسیب دیده را از بین ببرند
در طی این مرحله، بافت جدید شروع به تشکیل می کند تا جایگزین بافت آسیب دیده یا از دست رفته شود
مرحله بازسازی
در مرحله نهایی ترمیم، بافت تازه تشکیل شده برای تقویت تحت بازسازی قرار می گیرد. فرایند بازسازی تا بهبودی کامل و بازگشت بافت لثه به حالت اولیه ادامه دارد
در طول فرآیند بهبودی، عوامل متعددی می توانند بر سرعت و اثربخشی بهبود بافت لثه تأثیر بگذارند، از جمله:
سلامت کلی و عملکرد سیستم ایمنی
خون رسانی کافی به محل زخم
مراقبت و بهداشت مناسب از زخم
عدم وجود عواملی که مانع بهبودی می شوند مانند سیگار کشیدن یا تغذیه نامناسب
![Tamas_Ver 1.jpg]()
عوامل اختلال لثه
بهداشت نامناسب دهان و دندان
عدم مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم می تواند منجر به تجمع پلاک روی دندان ها شود که می تواند لثه ها را تحریک کند و منجر به التهاب (ژنژیویت) و بیماری شدیدتر لثه (پریودنتیت) شود
استعمال دخانیات
سیگار کشیدن و استفاده از فرآورده های تنباکو می تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و جریان خون را در لثه ها کاهش دهد و آنها را مستعد ابتلا به عفونت ها کند و توانایی آنها را برای بهبودی مختل کند
ژنتیک
برخی از افراد ممکن است از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به بیماری لثه باشند. برخی از عوامل ژنتیکی می‌توانند بر نحوه واکنش سیستم ایمنی بدن به باکتری‌های موجود در دهان تأثیر بگذارند و خطر ابتلا به اختلالات بافت لثه را افزایش دهند
تغذیه ضعیف
رژیم غذایی فاقد مواد مغذی ضروری، به ویژه ویتامین سی میتواند لثه را ضعیف کند و آنها را مستعد التهاب و عفونت کند
تغییرات هورمونی
نوسانات هورمونی در دوران بلوغ، بارداری، قاعدگی و یائسگی می تواند بر سلامت لثه ها تأثیر بگذارد. این تغییرات هورمونی می تواند لثه ها را حساس تر و مستعد التهاب کند
میزان شدت بیماری لثه
بیماری لثه عبارت است از بروز التهاب در امتداد خط لثه که میتواند پیشرفت کرده و استخوان هایی که اطراف ریشه دندان را احاطه کرده و از آن محافظت میکنند را نیز درگیر نماید . بیماری لثه یا آبسه لثه شامل سه مرحله اصلی میباشد که به ترتیب از خفیف ترین تا شدیدترین مرحله آن با عنوان ژنژیویت، پریودنتیت و پریودنتیت پیشرفته شناخته میشود. شدت بیماریهای پریودنتال لثه از التهاب ساده لثه ها تا بیماریهای خطرناکی که منجر به آسیب کلی به بافت‌های نرم و استخوان حمایت کننده از دندانها میشود، متغیر میباشد. این بیماری در شدیدترین حالت میتواند باعث از دست رفتن دندانها شود.
توصیه و راهکارها
خونریزی لثه می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که شایع ترین آنها عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است که منجر به بیماری لثه میشود. در اینجا چند علت رایج و توصیه هایی برای پیشگیری آورده شده است
بهداشت دهان و دندان را با مسواک زدن حداقل دو بار در روز و نخ دندان کشیدن روزانه برای از بین بردن پلاک و جلوگیری از تجمع آن رعایت کنید. چکاپ منظم دندانپزشکی نیز برای تشخیص و درمان زودهنگام التهاب لثه مهم است
در کنار حفظ عادات بهداشتی دهان و دندان، مهم است که در صورت سیگار کشیدن سیگار را ترک کنید، زیرا سیگار کشیدن میتواند بیماری لثه را تشدید کند. داشتن یک رژیم غذایی متعادل و پرهیز از غذاهای شیرین نیز می تواند به پیشگیری از بیماری لثه کمک کند
هنگام مسواک زدن از یک مسواک نرم و حرکات دایره ای ملایم استفاده کنید. از شستشوی بیش از حد وبا فشار خودداری کنید، زیرا این کار می تواند به لثه و مینای دندان آسیب برساند
برخی داروها رقیق کننده های خون می توانند خطر خونریزی لثه را افزایش دهند
برای اطمینان از دریافت کافی ویتامین ها و مواد معدنی، از یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه ها، سبزیجات و سایر غذاهای غنی از مواد مغذی استفاده کنید. در صورت لزوم، مصرف مکمل ها را تحت نظر یک متخصص مراقبت های بهداشتی در نظر بگیرید
برخی از شرایط پزشکی، مانند دیابت یا لوسمی، می توانند خطر ابتلا به بیماری لثه و خونریزی لثه را افزایش دهند.
به طور خلاصه، پیشگیری از خونریزی لثه در درجه اول شامل حفظ عادات بهداشتی دهان، از جمله مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن، همراه با معاینات معمول دندانپزشکی است. علاوه بر این، پرداختن به عوامل زمینه‌ای مانند تغذیه نامناسب، عوارض جانبی دارو یا تغییرات هورمونی میتواند به کاهش خطر خونریزی لثه کمک کند. اگر خونریزی مداوم یا شدید لثه را تجربه می کنید، مهم است که با دندانپزشک یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود برای ارزیابی و درمان مناسب مشورت کنید.