ارتودنسی متحرک چیست؟
به طور کلی دو نوع ارتودنسی وجود دارد، ارتودنسی ثابت و متحرک .
دستگاه های ارتودنسی ثابت باید تا پایان دوره درمان به دندان های بیمار متصل باشند.
دستگاه‌های متحرک متنوع هستند و می‌توانند حین درمان از دندان و دهان شما جهت تمیز کردن، غذا خوردن یا نخ دندان کشیدن، خارج شده و باز مورد استفاده قرار بگیرند.
ارتودنسی متحرک برای چه افرادی توصیه می‌شود؟
دستگاه‌های متحرک برای افرادی با مشکلات و ناهنجاری‌های دندانی جزئی تا متوسط به کار برده می شود.
اما برای مشکلات و ناهنجاری های پیچیده و شدید توصیه نمی‌شد.
مشکلات جدی تر مانند انواع مال اکلوژن ها یا ناهماهنگی های فکی را معمولا با ارتودسی ثابت و یا حتی ترکیبی از جراحی فک و ارتودنسی ثابت برطرف می‌کنند.
این درمان برای هر دو فک بالا و پایین قابل اجرا است. اما برای دندان‌های پایین، تحمل این روش ارتودنسی سخت و دشوار است.
البته در بعضی موارد باید از هردو دستگاه استفاده شود، دستگاه‌های متحرک و ثابت می‌توانند مکمل هم باشند. بعد از دوره درمان با دستگاه‌های ثابت، شما حتما باید دستگاه های متحرکی چون ریتینر استفاده کنید. به عبارتی استفاده از ارتودنسی متحرک می‌تواند یک مرحله درمانی مجزا بعد از ارتودنسی ثابت است.
انواع ارتودنسی های متحرک
نمونه هایی از دستگاه های متحرک عبارتند از:
ارتودنسی نامرئی(اینویزیلاین ها):
اینویزیلاین ها جدیدترین دستگاه های ارتودنسی متحرک هستند که می‌توانند تعداد زیادی از مشکلات دندان‌ها، از جمله وجود فاصله بین دندان ها، کج بودن و یا روی هم خوابیدن دندان ها، عقب یا جلو بودن آن ها و برخی مشکلات دیگر که چندان شدید نیستند را حل کند.
و برای افرادی مناسب است که تمایلی به استفاده از سیم ها و براکت های معمول مورد استفاده در درمان ارتودنسی ندارند.
بهترین پیشنهاد برای این دسته از افراد استفاده از ارتودنسی نامرئی است.
نگهدارنده ها:
نگهدارنده از جمله مهمترین انواع پلاک ارتودنسی متحرک هستند.
این نگهدارنده ها پس از درمان برای جلوگیری از برگشت دندان ها به موقعیت اولیه خود استفاده می شوند.
و دندان های شما را صاف نگه می دارند. و مانع از جابجایی مجدد آن ها می‌شوند.
در صورت اصلاح، ممکن است برای جلوگیری از مکیدن انگشت شست کودکان نیز استفاده شود.
چه مدت باید از نگهدارنده استفاده کنیم؟
یک نگهدارنده برای فک بالا بیمار داده می‌شود که باید 12 ساعت در روز به مدت یک سال از آن استفاده کند.
و یک نگهدارنده برای فک پایین که معمولا برای فک پایین از نگهدارنده ثابت استفاده می‌شود .
و به صورت یک سیم که در پشت دندان ها قرار میگیرد. و اصلا دیده نمی‌شود. و بهتر است 3 الی 4 سال باقی بماند
حتی از لحاظ علمی گاها بیان می‌شوداگر مشکلی برای دندان ها به وجود نمی‌اید میتوان مادام العمر از آن استفاده کرد.
تا زمانی که این نگهدارنده ها هستند دندان ها هیچ حرکتی نمیکند .
اگر از نگهدارنده استفاده نشود چه اتفاقی می افتد؟
در صورت عدم استفاده از نگهدارنده، احتمالا دندان شما به سوی موقعیت قبلی خود حرکت می‌کنند.
تنها راه برای داشتن دندان های صاف بعد از دوره درمان استفاده از نگهدارنده ها است.
به نوجوانان هم توصیه می شود که تا رسیدن به بزرگسالی از نگهدارنده ها استفاده کنند.
بزرگسالان هم بهتر است بطور نامحدود از آنها استفاده کنند هرچند که تصمیم نهایی بر عهده متخصص ارتودنسی می‌باشد.
پلاک متحرک با فنر زد مانند:
جهت اصلاح یکی یا چند تا از دندان های قدامی که عقب تر از سایر دندان ها باشد.
پلاک فانکشنال:
هنگامی که که فک پایین بیمار عقب باشد و یا فک بالا جلو باشد، جهت عقب کشیدن فک بالا و جلو آوردن فک پایین از پلاک فانکشنال استفاده می‌شود.
هدگیر:
یک بند در پشت سر به یک سیم فلزی در جلو یا کمان صورت متصل می شود. هدف از این کار کاهش سرعت رشد فک بالا و نگه داشتن دندان های عقب در موقعیتی که دندان های جلویی به عقب کشیده شده اند است.
ضربه گیر لب و گونه:
این ضربه گیرها به طور خاص برای کاهش فشار گونه ها یا لب ها بر روی دندان ها ساخته شده اند.
وسیع کننده کام:
این دستگاه برای بازتر کردن قوس فک بالا طراحی شده است. این شامل یک صفحه پلاستیکی با پیچ است که روی کام یا سقف دهان قرار می گیرد. پیچ‌ها به مفاصل استخوان‌ها فشار وارد می‌کنند و آنها را به بیرون فشار میدهند. این باعث افزایش اندازه ناحیه سقف دهان می شود.
مراحل ارتودنسی متحرک
- مشاوره و بررسی دندان ها توسط ارتودنتیست
- قالب گیری از دهان شما برای ساخت دستگاه ارتودنسی متحرک
- قرار دادن دستگاه ارتودنسی متحرک روی دندان ها
- مراجعه منظم به مطب برای تست مناسب بودن دستگاه در دهان شما
مدت زمان این نوع ارتودنسی چقدر است؟
درمان توسط ارتودنسی متحرک معمولاً بین 6 ماه تا دو سال طول می کشد.
البته این مدت زمان به عوامل مختلفی بستگی دارد اعم از:
- میزان ناهنجاری دندان و فک
- نیاز و یا عدم نیاز به کشیدن دندان
- سلامت و یا عدم سلامت فک بیمار
- و همکاری بیمار نیز بستگی دارد.
- دستگاهی که استفاده می‌شود
- میزان تجربه ارتودنتیست
مزایا ارتودنسی متحرک:
- راحتی بیشتر بیمار
- تمیز کردن آن ها نسبت به ارتودنسی ثابت راحت تر است
- میتوان در جاهایی که تمایلی به استفاده از آن ها ندارید خارجشان کنید
معایب ارتودنسی متحرک
- هنگامی که ارتودنسی متحرک در دهان وجود دارد، کمی بر روی گفتار تاثیر میگذارد
- تحمل وسایل قابل جابجایی در فک پایین دشوارتر است
- امکان همکاری نکردن بیمار در استفاده از پلاک های متحرک وجود دارد برای مثال فراموش میکند که از آن ها به موقع و همیشه استفاده کند، یا اگر برای مدت کوتاهی پلاک متحرک ارتودنسی را از دهان خود خارج کنید، دوره درمانی خود را به تعویق انداخته و روند کار کند خواهد شد.
- از دستگاه ارتودنسی متحرک نمی‌توان برای درمان تمام ناهنجاری‌های دهان و دندان استفاده کرد.
- با هر بار گذاشتن ارتودنسی متحرک در دهان‌تان، باید کمی درد و فشار را تحمل کنید.